Πέμπτη 11 Ιουνίου 2020

Ο Nietzsche και ο εθνικοσοσιαλισμός


Η Terese Elisabeth Alexandra Nietzsche παντρεύτηκε το 1885 τον Bernhard Förster, έναν τέως καθηγητή που έγινε στη συνέχεια υποστηρικτής του γερμανικού εθνικισμού και σφοδρός αντισημίτης. Μετά τον γάμο της η Elizabeth απομακρύνθηκε από τον κατά δύο χρόνια μεγαλύτερο αδελφό της τον Friedrich, με τον οποίο ως παιδιά ήσαν πολύ δεμένοι.
Το 1889 ο Friedrich έχασε τα λογικά του. Τέσσερα χρόνια αργότερα η Elisabeth επέστρεψε από την Παραγουάη, όπου ζούσε προσπαθώντας μαζί με τον σύζυγό της να δημιουργήσει έναν καθαρά Άρειο οικισμό, και ανέλαβε την προώθηση του έργου του αδελφού της, σε μια εποχή που οι φιλοσοφικές του ιδέες είχαν αρχίσει να αποτελούν αντικείμενο μεγάλου ενδιαφέροντος στο ευρωπαϊκό κοινό. Το 1894 η Elisabeth ίδρυσε στο Naumburg το Nietzsche Archive, έναν οργανισμό που είχε ως σκοπό να συγκεντρώσει τα υπάρχοντα στοιχεία για τη ζωή Friedrich, αλλά και να διαχειριστεί τα πνευματικά δικαιώματα του έργου του. Μεταξύ 1894 και 1926 η Elisabeth συνεργάστηκε με τον C. G. Naumann για την έκδοση είκοσι τόμων με γραπτά του αδελφού της. Ανάμεσα σε αυτά περιέλαβε και μια συλλογή αποσπασμάτων από τα σημειωματάριά του, τα οποία έκοψε και έραψε καταπώς εξυπηρετούσαν  τη ρατσιστική οπτική της, προδίδοντας καταφανώς τις ιδέες του αδελφού της, και στα οποία έδωσε τον τίτλο Der Wille zur Macht (Θέληση για δύναμη). Η Elisabeth υποστήριξε ότι επρόκειτο για το opus magnum του Friedrich το οποίο εκείνος ήλπιζε ότι θα κατόρθωνε κάποτε να ολοκληρώσει.

Edvard Munch, Elisabeth Förster-Nietzsche (1906)
Όσλο, Munch Museum

Το αποτέλεσμα; Οι φιλοσοφικές ιδέες του Nietzsche εμφανίστηκαν ως προπαγάνδα υπέρ του Ναζισμού, ο φιλόσοφος έγινε ο αγαπημένος του Τρίτου Ράιχ και η φήμη του εντελώς άδικα κηλιδώθηκε. Ο νιτσεϊκός Übermensch, ο Υπεράνθρωπος που δεν εμποδίζεται από τη συμβατική ηθική, αλλά την υπερβαίνει δημιουργώντας νέες αξίες, ήταν μια ιδέα που ταίριαξε πολύ στη διεστραμμένη λογική των Ναζί, οι οποίοι την χρησιμοποίησαν, φορτώνοντας τον εμπνευστή της με ευθύνες που σε καμιά περίπτωση δεν είχε.
Ο  Nietzsche ήταν απλώς άτυχος. Επειδή αρρώστησε και επειδή η αδελφή του, που είχε τον έλεγχο του έργου του για πολλά χρόνια, ήταν μια εθνικίστρια που τον χρησιμοποίησε για να προωθήσει τον γερμανικό μιλιταρισμό και τον εθνικοσοσιαλισμό.
Η Elisabeth πέθανε το 1935 (35 χρόνια μετά τον θάνατο του αδελφού της). Στην κηδεία της παρέστη ο ίδιος ο Adolf Hitler.

Πηγή για την εικόνα:

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου