H Αυτού Γαληνοτάτη Υψηλότης Malko Linge

Το 1964, ο Ian Fleming, ο λογοτεχνικός πατέρας του δημοφιλούς πράκτορα James Bond, γνωστότερου με το κωδικό όνομα 007, πεθαίνει. Τον χώρο, που παραμένει κενός, έρχεται να καταλάβει ένας άλλος πράκτορας, η Αυτού Γαληνοτάτη Υψηλότης (Son Altesse Sérénissime ή, αλλιώς, SAS) ο Αυστριακός πρίγκηπας Malko Linge. Δικός του λογοτεχνικός πατέρας είναι ένας φανατικός θαυμαστής του Fleming, ο τριανταπεντάχρονος Γάλλος Gérard de Villiers, ο οποίος συστήνει τον νέο ήρωα στο κοινό το 1965, με το έργο του SAS à Istanbul (Ο SAS στην Κωνσταντινούπολη).

Ο αριστοκράτης Malko είναι ένας υπερήρωας, ελκυστικός χάρη στα χρυσά του μάτια, που, όπως κάθε σοβαρός υπερήρωας, δεν έχει ηλικία, δεν γερνάει, δεν συνταξιοδοτείται, δεν πεθαίνει.  Προσφέρει επ’ αμοιβή τις υπηρεσίες του στη CIA, μπλέκεται στις πιο απίθανες περιπέτειες, ταξιδεύει σε χώρες εξωτικές, αντιμετωπίζει τους πιο πανούργους αντιπάλους και επιδίδεται σε σκανδαλώδες σεξ με πανέμορφες υπάρξεις. Όλα τα ψυχροπολεμικά στερεότυπα σε πακέτο, μαζί με τη γεωπολιτική οξυδέρκεια, τη βία, τον πάντοτε ευπρόσδεκτο ερωτισμό και την έλλειψη κάθε υπαρξιακής βαθύτατας, κάνουν ώστε ο de Villiers να γράφει 4 βιβλία τον χρόνο (Ιανουάριο, Απρίλιο, Ιούνιο και Οκτώβριο) για να καλύψει τη ζήτηση, ο εκδότης να τα τυπώνει απευθείας σε 500.000 αντίτυπα, οι αναγνώστες κάθε τάξης και συγκρότησης, μεταξύ άλλων και ο Γάλλος πρόεδρος Jacques Chirac, να τα διαβάζουν με πάθος. Δεν λείπουν βέβαια και οι επικριτές, οι οποίοι προσάπτουν στον de Villiers αντικομμουνισμό, σοβινισμό, ρατσισμό, μισογυνισμό, αντι-ισλαμισμό κ.λπ. «Η γαλλική ελίτ προσποιείται ότι δεν διαβάζει τον SAS, αλλά όλοι τον διαβάζουν», ισχυρίστηκε σε συνέντευξή του ο de Villiers. Και η αλήθεια είναι ότι, αν κανείς υποκύψει μία φορά στην περιέργεια, θα μείνει δέσμιος αυτής της γοητευτικής αμαρτίας.

Διάφορα σκάνδαλα δίνουν ακόμα μεγαλύτερη δημοσιότητα στον υπερήρωα SAS και φουσκώνουν ακόμα περισσότερο τον τραπεζικό λογαριασμό του δημιουργού του: ο de Villiers αντλούσε πολύτιμες πληροφορίες για την πλοκή των έργων του, εκτός από τα ταξίδια και τις προσωπικές του μελέτες, και από το ευρύ δίκτυο των γνωριμιών του στον χώρο της κατασκοπίας, της διπλωματίας, της δημοσιογραφίας, ακόμη και της τρομοκρατίας, ο de Villiers βάσιζε τους χαρακτήρες των έργων του σε πραγματικά πρόσωπα, πράγμα που έκανε όλους τους κατασκόπους του πλανήτη να διαβάζουν προσπαθώντας να ανακαλύψουν τη μυθιστορηματική τους persona, ο de Villiers συνεργαζόταν με την SDECE, τη γαλλική υπηρεσία αντικατασκοπίας, διοχετεύοντας στα έργα του παραπλανητικές πληροφορίες. Επιπλέον, σε κάποιες περιπτώσεις η μυθοπλασία πρόλαβε τη ζωή, καθώς προφητικά περιγράφεται η αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος κατά του προέδρου Bashar Hafez Al-Assad, η δολοφονία του Αιγύπτιου προέδρου Anwar Sadat κ.ά.

Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι, ενώ τα μυθιστορήματα με ήρωα τον SAS μεταφράστηκαν σε διάφορες γλώσσες και γνώρισαν τεράστια επιτυχία σε διάφορες χώρες (150 εκατομμύρια αντίτυπα πουλήθηκαν συνολικά), ο αγγλόφωνος κόσμος τους γύρισε την πλάτη, αρνούμενος, όσο τουλάχιστον ο συγγραφέας τους ήταν εν ζωή, να τα μεταφράσει στα αγγλικά.

Ο de Villiers πέθανε στις 31 Οκτωβρίου 2013, έχοντας προλάβει να ολοκληρώσει 200 έργα με ήρωα τον Malko, με το τελευταίο να τυπώνεται και να κυκλοφορεί λίγο μετά τον θάνατό του.

Πηγές για τις εικόνες:

http://sas-malkolinge.skynetblogs.be/archives/category/couverture/index-26.html/

http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.article&id=28951

Όταν ο John Stuart Mill συνάντησε τον William Wordsworth

Το 1826, σε ηλικία 20 ετών, ο John Stuart Mill υπέστη νευρικό κλονισμό. Οι γιατροί απέδωσαν το πρόβλημα στη μεγάλη σωματική και πνευματική του επιβάρυνση λόγω εντατικής μελέτης.

Βλέπετε, ο Mill άρχισε να μελετάει Αρχαία Ελληνικά όταν ήταν 3 ετών, στα 8 του είχε διαβάσει κάμποσα αρχαιοελληνικά έργα και είχε διδαχθεί Φυσική, Αριθμητική και Αστρονομία, ενώ άρχισε επιπλέον τη μελέτη των Λατινικών και της Άλγεβρας. Όταν ήταν 10 χρονών, διάβαζε Πλάτωνα και Δημοσθένη με ευκολία, στα 12 ασχολήθηκε συστηματικά με τη σχολαστική λογική και διάβασε τα λογικά έργα του Αριστοτέλη από το πρωτότυπο. Στα 13 ενδιαφέρθηκε για την Πολιτική Οικονομία, ενώ η Ιστορία δεν έπαψε ποτέ να αποτελεί ένα από τα βασικά πεδία του ενδιαφέροντός του.  Στα 17 του χρόνια εξέδιδε μαζί με τον Jeremy Bentham την εφημερίδα Westminster Review, και στα 20 προσπαθούσε να αποστασιοποιηθεί και να αναθεωρήσει τη θεωρία του Bentham.

Η κατάσταση της υγείας του κρίθηκε σοβαρή, αφού ήταν ανίκανος να εκδηλώσει οποιοδήποτε συναίσθημα. Και τότε, μετά από δύο χρόνια ασθένειας, μπήκε στη ζωή του η ποίηση του William Wordsworth, ενός από τους μεγαλύτερους Άγγλους ρομαντικούς ποιητές. Ο ποιητής δεν «ακούγεται», αλλά «κρυφακούγεται», είπε ο Mill μετά την εμπειρία του με την ποίηση του Wordsworth, αναδεικνύοντας έτσι την ιδιαίτερη σχέση του ποιητή, μοναχικού και συχνά περιθωριακού, με τους αναγνώστες του.

William Wordsworth

Οπωσδήποτε, η ποίηση μπορεί να λειτουργήσει ως φάρμακο. Επίσης, ως έμπνευση για κάποιον του οποίου η σκέψη βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή. Οι μελετητές υποστηρίζουν ότι η επίδραση του Wordsworth είναι εμφανέστατη στο On Liberty (Περί ελευθερίας) του Mill. Η προτεραιότητα του συναισθήματος έναντι του λόγου και η συναισθηματική αντιληπτικότητα έναντι της λογικής αναμείχθηκαν με την ορθολογική επιχειρηματολογία, εμπνέοντας στον φιλόσοφο μια νέα αντίληψη περί εαυτού και περί προσωπικής ελευθερίας.

Στην περίπτωση, πάντως, του Mill, φαίνεται ότι και ο έρωτας έπαιξε σημαντικό ιαματικό ρόλο. Η κατάθλιψη υποχώρησε χάρη στην παρηγοριά που του προσέφερε η συντροφία της Harriet Taylor, την οποία ο Mill παντρεύτηκε το 1851, μετά από δυο δεκαετίες στενής φιλίας.

Ο John Stuart Mill και η Harriet Taylor

Πηγές για τις εικόνες:

http://en.wikipedia.org/wiki/John_Stuart_Mill

http://www.theguardian.com/books/booksblog/2010/jan/26/romantic-poets-nutting-william-wordsworth

Περί κριτικών και κριτικής

Η πρώτη συνάντηση του πενηνταδυάχρονου δόκτωρος Johnson με τον μόλις είκοσι δύο ετών James Boswell, τον μετέπειτα μαθητή και βιογράφο του, δεν είχε τίποτα το ρομαντικό. Είχε όμως πολλή ευθυμία. Ο Johnson, προσηλωμένος στο πιάτο του, έτρωγε με τέτοια όρεξη που οι φλέβες στο μέτωπό του πρήζονταν και η ανάσα του έβγαινε βαριά. Δυο μπουκάλια πόρτο επισφράγισαν μια φιλία που επρόκειτο να παραμείνει σταθερή και ακύμαντη.

James Boswell

Το πάνω χέρι το είχε οπωσδήποτε ο Johnson, ο οποίος ήταν ήδη αναγνωρισμένος ποιητής, πεζογράφος, λεξικογράφος, και, κυρίως, κριτικός λογοτεχνίας, τόσο διακεκριμένος ώστε ένα από τα προσωνύμια που του απέδιδαν ήταν «Μέγας Άναξ», αφού εκείνος καθόριζε τα γούστα των αναγνωστών της εποχής του. Του χρειάστηκαν δέκα χρόνια για να ολοκληρώσει το λεξικό του, το οποίο, στην πρώτη του έκδοση, ήταν δίτομο, είχε το μέγεθος ενός μικρού τραπεζιού και ήταν περίφημο για την ευστροφία πολλών από τους ορισμούς του. Στο δεύτερο μεγάλο έργο του, με τίτλο Lives of the Most Emminent English Poets (Ζωές των εξεχόντων Άγγλων ποιητών), ο Johnson επιλέγει 52 ποιητές, το έργο των οποίων αποτελεί έκτοτε τον αγγλικό λογοτεχνικό «κανόνα».

Samuel Johnson

Τάξη και κοινή λογική προσέφερε ο  Johnson  ως κριτικός στην κατανόηση της λογοτεχνίας. Η δεύτερη, η κοινή λογική του, επιβεβαιώνεται και από την ιστορία που διηγείται ο Boswell:

Οι δυο φίλοι περπατούσαν συζητώντας τη θέση  που είχε διατυπώσει ο επίσκοπος Berkeley ότι η ύλη δεν υπάρχει, ότι οι ιδέες είναι το μόνο συστατικό στοιχείο του σύμπαντος και, επομένως, ότι τα πάντα είναι «απλώς ιδεατά». Ο Boswell την εύρισκε διαψεύσιμη από λογικής απόψεως, ενώ ο Johnson, κλοτσώντας με δύναμη μια μεγάλη πέτρα που βρισκόταν στον δρόμο τους, φώναξε: «την διαψεύδω έτσι!».

Στο βίντεο που ακολουθεί ο Samuel Johnson και το λεξικό του σατιρίζεται με τρόπο ξεκαρδιστικό σε ένα από τα επεισόδια του τρίτου κύκλου της περίφημης αγγλικής σειράς Blackadder.

Πρέπει άραγε να εμπιστευόμαστε τους κριτικούς λογοτεχνίας; Αυτό είναι το ερώτημα επόμενης ανάρτησης.

Πηγές:

http://en.wikipedia.org/wiki/Samuel_Johnson

https://www.youtube.com/watch?v=gmk4PfuiPVY

Τα ταξίδια του Gulliver

1726. Επτά χρόνια μετά τον επιτυχημένο Ροβινσώνα Κρούσο του Daniel Defoe, εκδίδεται το μυθιστόρημα του Ιρλανδού συγγραφέα και κληρικού Jonathan Swift με τον τίτλο Travels into Several Remote Nations of the World, in Four Parts (Ταξίδια σε αρκετές μακρινές χώρες, σε 4 μέρη). Το βιβλίο, που παρουσιάζεται ως η αυθεντική ιστορία ενός ταξιδιώτη, του Lemuel Gulliver, περιλαμβάνει 4 ταξίδια.

Στο πρώτο, ο Gulliver ναυαγεί στη Lilliput, μια χώρα στην οποία οι άνθρωποι, αν και μικροσκοπικοί, φαντασιώνονται πως είναι πολύ σπουδαίοι. Οι Λιλλιπούτειοι είναι διεστραμμένοι και αδίστακτοι, και ο ήρωας από ευνοούμενος της αυλής μετατρέπεται σε εχθρό της και καταδικάζεται σε θάνατο, όταν αρνείται να συμβάλει στο να καταστεί η νησιωτική χώρα Blefuscu επαρχία της Lilliput.  

Στο δεύτερο ταξίδι, ο ήρωας εγκαταλείπεται από τους συντρόφους στη Brobdignag, σε μια χώρα όπου, αντίθετα με τη Lilliput, εκείνος έχει μέγεθος κούκλας, ενώ οι κάτοικοί της είναι γίγαντες. Τώρα διεστραμμένοι και αδίστακτοι θεωρούνται από τον βασιλιά της χώρας οι Ευρωπαίοι, για τους οποίους μαθαίνει από τον Gulliver ότι χρησιμοποιούν πυροβόλα όπλα και κανόνια για να κατατροπώνουν τους εχθρούς τους.

Στο τρίτο ταξίδι, ο ήρωας, μετά από επίθεση πειρατών, ο Gulliver αποκλείεται σε ένα βραχώδες ερημονήσι κοντά στις Ινδίες, στη Laputa (σημαίνει πόρνη στα ισπανικά), σε μια χώρα αφιερωμένη στις τέχνες της μουσικής και των μαθηματικών. Όμως, οι σοφοί που ζουν εκεί, αντί να λύνουν προβλήματα της πρακτικής ζωής, ασχολούνται ως σπασίκλες με πράγματα ανούσια, όπως το να αποσπούν ηλιαχτίδες από αγγούρια, να μαλακώνουν το μάρμαρο για να το χρησιμοποιήσουν ως υλικό για το γέμισμα των μαξιλαριών κ.ά. Σάτιρα του ορθολογισμού και της γραφειοκρατίας, η περιγραφή της Laputa αρχίζει να κάνει το έργο του Swift όλο και πιο σκοτεινό. Από τη Laputa, ο Gulliver οδηγείται στο Balnibarbi, κάνει ένα ενδιάμεσο ταξίδι στο νησί Glubbdubdrib, όπου η συζήτηση κινείται γύρω από το ζήτημα «αρχαίοι VS σύγχρονοι», και από εκεί, πριν να φτάσει στην Ιαπωνία, σταματάει στο Luggnag, όπου συναντάει τους δυστυχείς Struldbrugs, που ζουν αιώνια και σαπίζουν αιώνια, σε μια αιωνιότητα πόνου και διανοητικής καθυστέρησης.

Στο τέταρτο και πιο σκοτεινό ταξίδι του, ο Gulliver αντιμετωπίζει την ανταρσία του πληρώματος του πλοίου στο οποίο είναι καπετάνιος. Αφού για ένα διάστημα κρατείται υπό περιορισμό, στη συνέχεια εγκαταλείπεται σε μια χώρα με δύσκολη προφορά, που θυμίζει χλιμίντρισμα αλόγου, στη χώρα των Houyhnhnms. Εδώ άρχουν τα άλογα, ενώ οι άνθρωποι είναι απλώς ανόητοι και βρόμικοι πίθηκοι με το όνομα «Yahoos». «Yahoo» και ο ίδιος, και επιπλέον με λογική, ο Gulliver θεωρείται επικίνδυνος από τους Houyhnhnms και αποπέμπεται.

Παραδόξως ο Πορτογάλος καπετάνιος Pedro de Mendez, που τον διασώζει, αποδεικνύεται ένας γενναιόδωρος και ευγενής «Yahoo». Όμως, τον Gulliver τον σημαδεύουν τα ταξίδια του. Όταν επιστρέφει στην πατρίδα του, εντελώς απαισιόδοξος για την ανθρώπινη φύση, προτιμά, αντί να ζει με τους ανθρώπους, να συναναστρέφεται τα άλογα του στάβλου του.

Ο αιδεσιμότατος δρ Swift δεν είναι καθόλου οπτιμιστής. Η ανθρώπινη φύση -πιστεύει- είναι ελάχιστα ευγενής και ο ίδιος έχει υποφέρει αρκετά εξαιτίας της. Το ίδιο υποφέρει και ο Lemuel Gulliver, ο μυθιστορηματικός του ήρωας, ο οποίος σε κάθε του ταξίδι αντιμετωπίζει όλο και μεγαλύτερη κακοήθεια εκ μέρους των ανθρώπων, όλο και πιο πολύ ανακαλύπτει για πόση φρίκη είναι ικανός ο άνθρωπος, και όλο και πιο πολύ μισάνθρωπος γίνεται.

Η ταξιδιωτική λογοτεχνία μπορεί εντέλει να είναι μια πραγματική δυστοπία.

Πηγές για τις εικόνες:

http://en.wikipedia.org/wiki/Gulliver's_Travels

http://www.mygullivertravels.com/lilliput-pictures.html

http://4umi.com/swift/gulliver

Ben E. King

Ο Ben E. King είναι ένας θρύλος της soul και της R&B μουσικής. Το τραγούδι του «Stand by me» από τον δίσκο Don’t paly that song (1961) είναι μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες όλων των εποχών, έχοντας γνωρίσει πάνω από 400 ηχογραφημένες εκτελέσεις.

Είναι το τραγούδι με το οποίο ξεκίνησε τούτο το blog.

O Ben E. King πέθανε στις 30 Απριλίου 2015, ο θάνατός του ανακοινώθηκε ανήμερα την Πρωτομαγιά, και νομίζω ότι είναι ανάγκη να ξανακούσουμε το αγαπημένο τραγούδι, από τον ίδιο αυτήν τη φορά:

Πηγή:

https://www.youtube.com/watch?v=hwZNL7QVJjE