Κυριακή 14 Απριλίου 2019

Η γλώσσα ως "εργαλείο μαγείας": ιδέα


Ιδέα ήταν στα αρχαία ελληνικά η μορφή ή το είδος. Θέμα ιδ-, από τον αόριστο β΄ του ρήματος ρ. Η λέξη έλαβε εξέχουσα φιλοσοφική σημασία στον Πλάτωνα, όπου δήλωσε την αληθινή ουσία των όντων, της οποίας ο αισθητός κόσμος αποτελεί απλώς θολή αντανάκλαση. Οι Ιδέες ήσαν ουσίες αντιληπτές μέσω της όρασης. Να τονίσουμε επίσης ότι για τους Έλληνες μονάδα γνώσης ήταν η εικόνα. Μπορούμε να θυμηθούμε τις λέξεις εδος, εδωλον, θεμαι. Επίσης το ρήμα οδα, από όπου και η λέξη στορία. Οι φιλόσοφοι για τον Πλάτωνα ήσαν τς ληθείας φιλοθεάμονες και για τον Έλληνα ο άνθρωπος, ζώντας στα όρια της μικρής αντικριστής πόλεως, ήταν από τη φύση του βλέμμα. Για να υπάρξει έπρεπε να στραφεί προς τον έτερο και σε αυτόν να καθρεφτιστεί.


Στα λατινικά το ρήμα ρ έγινε video. Από εκεί προέρχονται τα ρήματα που στις ευρωπαϊκές γλώσσες σημαίνουν βλέπω. Η λέξη «ιδέα» χρησιμοποιείται στις ευρωπαϊκές γλώσσες από το λατινικό επίθετο idealis: αγγλικά idea, γαλλικά idée, γερμανικά Idee. Σημαίνει την παράσταση των αισθητών αντικειμένων που σχηματίζεται στον νου, την αντίληψη καταστάσεων ή ιδιοτήτων. Ακόμα, ιδέα είναι κάθε αφηρημένη έννοια, η υποψία, όπως επίσης η εντύπωση που δημιουργείται σε κάποιον, χωρίς να έχει εξακριβωθεί η εγκυρότητά της. Η λέξη έχει και τη σημασία της γνώμης, της άποψης ή της κρίσης που δημιουργείται ή διατυπώνεται από κάποιον. Η σκέψη ή γνώμη που διατυπώνεται ως πρόταση, η στιγμιαία σκέψη την οποία κάνει κανείς ή το υψηλό ιδανικό είναι ακόμα κάποιες από τις σημασίες της λέξης. Η γνώση είναι το αποτέλεσμα συλλογιστικών μηχανισμών και θεμελιωμένων νοητικών αποδείξεων που αποδεικνύουν την αυτονόμηση της ανθρώπινης λογικής. Είναι ό,τι ονομάζουμε Ορθολογισμό. Είναι ενδεικτικό ότι η ίδιας ρίζας ελληνικές  λέξεις «ιδεαλισμός» και «ιδεολογία», δηλαδή ένα σύνολο ιδεών παγιωμένο σε σύστημα, αποτελούν μεταγραφή των αντίστοιχων ξενικών όρων. Η πρώτη μαρτυρείται στα ελληνικά από το 1840 και η δεύτερη από το 1782.

Πηγή για την εικόνα:

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου