Η γλώσσα ως "εργαλείο μαγείας": ποίηση

Στα αρχαία ελληνικά το ρήμα ποιεῖν διαστέλλεται από το πράττειν. Το δεύτερο δεν απαιτεί όπως το πρώτο την παραγωγή ενός εξωτερικού αντικειμένου, αλλά είναι μια φυσική δραστηριότητα που κατευθύνεται στην ίδια την άσκηση και την εκπλήρωσή της. Ενδιαφέρει, δηλαδή, το αποτέλεσμα της προσπάθειας. Στα γαλλικά θα το μεταφράζαμε ως achever, accomplir, ενώ θα μεταφράζαμε το ποιεῖν ως fabriquer, produire. Το πράτττειν προϋποθέτει, λοιπόν, τη χρεία και είναι χαρακτηριστικό ότι το ρήμα πέρ-νη-μι (από την ινδοευρωπαϊκή ρίζα *per, του οποίου η συνεσταλμένη βαθμίδα είναι πρ-), από το οποίο προέρχεται, σημαίνει πουλώ. Να σημειώσουμε επίσης ότι ομόρριζη είναι η λέξη «πόρνη». Η ποίησις, αντίθετα, μολονότι συνδέεται με την παραγωγή έργου, δεν αναφέρεται στο αποτέλεσμα της προσπάθειας, αλλά είναι το εξωτερικό κίνητρο που ενώνει την ύλη με τη μορφή. Χαρακτηριστικός είναι ο ορισμός του Πλάτωνα για την ποίησιν στο Συμπόσιο: ἡ ἐκ τοῦ μή ὄντος εἰς τό ὄν ἰόντι ὁτωοῦν αἰτία. Είναι, λοιπόν, η ποίησις η αιτιώδης δυνατότητα που μετατρέπει την ανυπαρξία σε ύπαρξη και, άρα, είναι συνώνυμη της δημιουργίας. Η σημασία αυτή διατηρήθηκε και στη χριστιανική παράδοση. Ο Θεός-δημιουργός του κόσμου είναι ποιητής.

William-Adolphe Bouguereau, Homer and his Guide (1874)

Μιλγουόκι, Milwaukee Art Museum

Ποίηση, poetry, poésie, Poesie (στη νεοελληνική και στις ευρωπαϊκές γλώσσες) είναι η τέχνη της παραγωγής ποιημάτων, σε αντιδιαστολή προς την πεζογραφία. Είναι ακόμα το σύνολο των ποιητικών έργων, της ποιητικής παραγωγής. Λέμε, για παράδειγμα, η ποίηση του 19^ου αιώνα. Επίσης, σημαίνει ορισμένη κατηγορία ποίησης, π.χ. επική, μοντέρνα, και, τέλος, οτιδήποτε φέρει αρετές που συχνά αποδίδονται στην ποίηση, όπως η αρμονία, η ομορφιά, η φαντασία. Η ποίηση στα νεότερα χρόνια τείνει να μεταβληθεί σε ένα παιχνίδι μεταμφίεσης. Ένας εσωτερικός μονόλογος, μια παραμυθία, ένα όνειρο, ένας εφιάλτης ή μια αποδοτική επένδυση. Με λίγα λόγια, μια παρδαλή ποικιλία ατομικών πεποιθήσεων, χωρίς καμιά ανταπόκριση με την πραγματική ζωή και το πραγματικό πρόβλημα, δηλαδή το πρόβλημα του τι και με ποιον τρόπο αληθεύει. 
Να προσθέσουμε εδώ τη σύνθετη λέξη «ηθοποιός», η οποία αντικατέστησε την αρχαία λέξη ὑποκριτής. Η λέξη αρχικά σήμαινε αυτόν που διαπλάθει χαρακτήρα, ενώ στη συνέχεια ονομάστηκε έτσι αυτός που παριστάνει χαρακτήρα.

Πηγή για την εικόνα:

https://en.wikipedia.org/wiki/Homer#/media/File:William-Adolphe_Bouguereau_(1825-1905)_-_Homer_and_his_Guide_(1874).jpg