Longtemps, je me suis couché de
bonne heure. Τι να
περιμένει κανείς από ένα λογοτεχνικό έργο του οποίου αυτή είναι η πρώτη φράση;
Οπωσδήποτε, τίποτα δεν προδίδει ότι θα ακολουθήσουν 3.200 σελίδες. Κι όμως … θα
έπρεπε, κυρίως εξαιτίας αυτού του «long» από
το οποίο συντίθεται η πρώτη-πρώτη λέξη του μεγαλύτερου (με την έννοια όχι απλώς
της μεγάλης έκτασης) μυθιστορήματος του 20ού αιώνα.
Ο Marcel
Proust έκανε
πολλαπλές δοκιμές για να καταλήξει στη σύντομη –τι πλάκα πρέπει να έσπασε!- και
κοινότοπη –τι ειρωνεία!- εισαγωγική φράση του À la recherche du
temps
perdu
(Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο). Το
μυθιστόρημα δεν είναι καθόλου εύκολο: η έκτασή του, ο συνεπής με το πνεύμα του έργου μακροπερίοδος λόγος, οι τεράστιες παράγραφοι, οι λεπτομερείς καταγραφές του, οι
μακρόσυρτες εσπερίδες τις οποίες αφηγείται, τα βαρυφορτωμένα μοδάτα φορέματα
που περιγράφει, οι αναλυτικότατα διατυπωμένες σκέψεις του, οι ματαιωμένοι του
έρωτες, ένα πέπλο πένθους για όσα γρήγορα περνούν. Όλα διογκωμένα και
μεταφερμένα με ματιά καλειδοσκοπική και ηδονοβλεπτική.
Όλα αυτά στην αρχή σε τρομάζουν.
Ένας μεταιωρισμός σαν αυτόν που ένιωθε ο αφηγητής κάθε πρωί
που ξύπναγε.
Και μετά βυθίζεσαι.
Περπατάς μαζί του στην εξοχή και χαζεύεις τις ασπραγκαθιές
και τις πασχαλιές, κινείσαι στα παρισινά βουλεβάρτα και στα κατάφωτα σαλόνια, ξεχωρίζεις
τους καθεδρικούς ναούς, ακούς τους ψιθύρους
και τα ευφυολογήματα των κοσμικών, απολαμβάνεις τη σονάτα του Vinteuil, ανασαίνεις μαζί με τα
φουρφουρίσματα του μεταξιού, ψάχνεις στους ζωγραφικούς πίνακες πρόσωπα που τα έχεις
συναντήσει στην αληθινή ζωή, προσμένεις τον αφόρητο πόνο της απουσίας,
μαθαίνεις την τέχνη της ζήλειας και, κυρίως, αφήνεις τον χρόνο να τρέχει και να
χάνεται.
 |
| Το σπίτι της θείας Leoni στο Illiers-Combray |
Για να διαβάσεις τον Proust πρέπει να αποφασίσεις να του διαθέσεις
τον χρόνο σου. Όχι αυτόν που έχεις, αλλά εκείνον που δεν έχεις, όμως ελπίζεις
ότι θα τον βρεις επειδή στο τέλος –να είσαι βέβαιος- θα τον κερδίσεις.
Αποστολή: να σωθεί από τη λήθη ό,τι σώζεται, δυσάρεστο ή
ευφρόσυνο, με τη βοήθεια της «ακούσιας μνήμης».
Πηγή για την εικόνα:
.jpg){kind=link}
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου