Ρασπούτιν ή -με το πλήρες όνομα- Grigori Yefimovich Rasputin

Ο τσάρος Νικόλαος Β΄ της Ρωσίας και η σύζυγός του Αλεξάνδρα το είχαν συνήθεια να συμβουλεύονται, για τις προσωπικές τους και για τις κρατικές υποθέσεις, διάφορους «πνευματικούς». Ο πιο επιφανής ανάμεσά τους, εκείνος που υποσκέλισε όλους τους άλλους και κυριολεκτικά κυριάρχησε στη ρωσική πολιτική σκηνή ήταν ο σχεδόν αμόρφωτος, αλλά από πολλές απόψεις εξόχως χαρισματικός, Grigori Yefimovich Rasputin.

Παρά την ταπεινή καταγωγή του, ο Rasputin κατάφερε να εισχωρήσει στους εκλεκτότερους κύκλους, συντροφεύοντας τους άντρες στα σαλόνια και τις γυναίκες στις κρεβατοκάμαρες. Ο μύθος έχει αναμιχθεί με την πραγματικότητα, ωστόσο φαίνεται ότι περνιόταν για άνθρωπος άγιος, με θεραπευτικές ικανότητες θαυματουργές, φήμη που στερεώθηκε κυρίως μετά τη θεραπεία του αιμορροφιλικού γιου του τσαρικού ζεύγους με αποστάγματα και γιατροσόφια δικής του εμπνεύσεως. Εξάλλου, ο Rasputin, θεωρούμενος μοναχός αν και ουδέποτε χειροτονήθηκε, πρότεινε τις δικές του θεραπείες για διάφορα προβλήματα: για τα πολιτικά προβλήματα η θεραπεία που προτιμούσε ήταν η εξόντωση των αντιπάλων του, για τα προβλήματα της γυναικείας ψυχής πρότεινε τη σεξουαλική εξάντληση, με αχαλίνωτα βίτσια και διαστροφές, που θα οδηγούσε στη «θεία αταραξία».

Τόσο ο υστερικός πολιτικός του αμοραλισμός όσο και ο σκανδαλωδέστατος σεξουαλικός του βίος εξόργισαν πολλούς. Κυρίως, όμως, η ακολασία του Rasputin επιδείνωνε την ήδη επισφαλή θέση της ρωσικής μοναρχίας. Κάμποσες απόπειρες δολοφονίας οργανώθηκαν, οι οποίες όμως όλες απέτυχαν. Ώσπου, τη νύχτα της 29^ης προς την 30^ή  Δεκεμβρίου 1916, μια συνωμοσία εναντίον του στέφθηκε από επιτυχία, αν και αρκετά επεισοδιακά. Οι συνωμότες, με αρχηγό τον εξ αγχιστείας ανεψιό του τσάρου Felix Yusupov, τάισαν τον Rasputin με δηλητηριασμένα γλυκά και τον πότισαν με δηλητηριασμένο κρασί. Εκείνος, όμως, δεν παρουσιάζει κανένα σύμπτωμα δηλητηρίασης, γι’ αυτό ο Yusupov τον πυροβολεί στο στήθος. Πιστεύοντας ότι είναι νεκρός, τον εγκαταλείπει στο δωμάτιο προκειμένου να φροντίσει να καλύψει τη δολοφονία. Όμως, ο Rasputin όχι μόνο επιβιώνει αλλά και  επιτίθεται στον Yusupov, όταν αυτός επιστρέφει, ενώ καταφέρνει και να συρθεί κραυγάζοντας μέχρι την αυλή. Εκεί, ένας άλλος συνωμότης, ο Vladimir Purishkevich, αδειάζει πάνω του έναν γεμιστήρα. Κατόπιν, τυλίγουν το σώμα του σε χοντρό ύφασμα, του δένουν ένα βαρίδι και το πετούν στον ποταμό Nevka. Παραδόξως, ο  Rasputin ανασαίνει ακόμα. Πεθαίνει μόνον όταν το σώμα του έρχεται σε επαφή με τα παγωμένα νερά.

Τον Μάρτιο του 1917, κι ενώ τον προηγούμενο μήνα είχε σαρωθεί από την επανάσταση το τσαρικό καθεστώς, διατάζεται εκταφή και το νεκρό σώμα του Rasputin καίγεται στην πυρά, έτσι ώστε ο τάφος του να μην γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους υποστηρικτές του παλαιού καθεστώτος. Και τότε ακόμα, κάποιοι μάρτυρες είπαν ότι ο Rasputin δεν ήταν νεκρός και ότι τον είδαν μέσα από τις φλόγες να «ανακάθεται». Αργότερα, κάποιοι άλλοι υποστήριξαν ότι στη δολοφονία του Rasputin αναμίχθηκαν και οι αγγλικές μυστικές υπηρεσίες, δεδομένου ότι, όπως ισχυρίζονται, αυτός ωθούσε τον τσάρο  να υπογράψει με τη Γερμανία χωριστή συμφωνία, πράγμα που θα της επέτρεπε να συγκεντρώσει τις στρατιωτικές δυνάμεις της και να κάμψει το Δυτικό Μέτωπο.

Τα περιστατικά του θανάτου του τροφοδότησαν, εξίσου με τα έκφυλα περιστατικά της ζωής του, τον θρύλο του Rasputin τόσο ώστε οι χωρικοί να φοβούνται στο εξής το στοιχειωμένο πνεύμα του. Μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού στη Ρωσία, υπήρξαν ορισμένοι που πρότειναν την αγιοποίησή του και άλλοι που πολέμησαν σφοδρά ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Πάντως, το γεγονός είναι ότι μέχρι σήμερα ο Rasputin αποτελεί πρόσωπο εξαιρετικά μυστηριώδες και αμφιλεγόμενο. Δανείζει, μάλιστα, το όνομά του σε συγκαιρινά μας πολιτικά πρόσωπα που πιστεύεται ότι ξεπατικώνουν τις δαιδαλώδεις μεθοδεύσεις του και τις πανούργες τακτικές του.

Πηγή για την εικόνα:

https://en.wikipedia.org/wiki/Grigori_Rasputin#/media/File:Rasputin_PA.jpg