René Magritte, τόσο κοντά, τόσο μακριά

Το 1928 ο Βέλγος ζωγράφος René Magritte ζωγραφίζει έναν πίνακα με τίτλο The Lovers (Οι Εραστές), ο οποίος σήμερα βρίσκεται στη Νέα Υόρκη, στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης.

Τι μπορεί να αποτυπώνει ένας τέτοιος πίνακας είναι προφανές. Δύο ερωτευμένους ανθρώπους σε μια παθιασμένη στάση. Ένα φιλί ίσως. Φλογερό. Μια μοναδική στιγμή στην οποία ο ένας παραδίνεται στον άλλο ολοκληρωτικά, δίχως κρατούμενα και δίχως όρια.

Ένα φιλί ζωγραφίζει πράγματι ο Magritte. Όχι όμως φλογερό και όχι δίχως κρατούμενα και όρια. Οι δυο εραστές –άντρας και γυναίκα μάλλον, καταπώς δείχνουν τα ρούχα τους- είναι ντυμένοι με όλες τις συμβάσεις που απομακρύνουν αντί να προσεγγίζουν τους ανθρώπους. Επιπλέον, ένα βέλο  καλύπτει τα πρόσωπά τους. Τα χείλη δεν αγγίζονται, τα μάτια δεν συναντιούνται, το δέρμα δεν πάλλεται. Η αίσθηση ανησυχίας την οποία δημιουργεί ο πίνακας εντείνεται από το συνολικό σκηνικό: ένα αδιάφορο, άδειο δωμάτιο, χωρίς τη διαφυγή ενός παράθυρου, με τους τοίχους του βαμμένους στα χρώματα που έχουν τα ρούχα των ανθρώπων.

Άραγε είναι πραγματικοί άνθρωποι; Ή μήπως κάτω από το ανθρώπινο σχήμα κρύβεται κάτι άλλο, τρομακτικό, το οποίο δεν θέλει να αποκαλυφθεί. Το φιλί, μια πράξη πάθους, μετατρέπεται από τον ζωγράφο σε απομόνωση και ταραχή. Δυο εραστές, που είναι τόσο κοντά, αλλά και τόσο μακριά. Δυο εραστές που θέλουν να κρύψουν το πρόσωπό τους, που ούτε καν γνωρίζουν το πρόσωπο του αγαπημένου τους. Εραστές. Μόνον ο τίτλος του έργου μας λέει ότι είναι εραστές. Δυο ανθρώπινα σκιάχτρα είναι, που, αν ξύσεις την επιφάνεια, στη θέση της σάρκας και του αίματος, θα βρεις έναν σωρό από άχυρο.  Διώχνουν τον δικό τους φόβο φοβίζοντας τους άλλους.

Πόσο συχνά μας πλησιάζουν τέτοια σκιάχτρα! Πόσο συχνά εμείς οι ίδιοι είμαστε σκιάχτρα!

Πηγή για την εικόνα:

https://www.moma.org/learn/moma_learning/rene-magritte-the-lovers-le-perreux-sur-marne-1928