Édouard Manet: μια βραδιά στo Folies Bergère

Στο 9^ο Διαμέρισμα του Παρισιού, στον αριθμό 32 της οδού Richer, βρίσκεται ένα από τα πιο διάσημα μπαρ της πόλης, το Folies Bergère. Κωμική όπερα, δημοφιλή τραγούδια, μπαλέτα με τις χορεύτριες να φορούν ελάχιστα ρούχα είναι κάποια από τα θεάματα που προσφέρει στους ανέμελους αστούς οι οποίοι αποτελούν τους θαμώνες του. Και ποτό, πολύ ποτό.

Ένας νεαρός δανδής, με περιποιημένο μουστάκι, μαύρο κοστούμι και ημίψηλο πλησιάζει στο μπαρ του μαγαζιού. Η παρουσία του έχει κάτι το απειλητικό.  Ένα σωρό μπουκάλια, γεμάτα με μέντα, σαμπάνια και μπύρα, είναι τακτικά ακουμπισμένα πάνω στο πάγκο. Δυο λευκά τριαντάφυλλα μέσα σε ένα βάζο μισογεμισμένο με νερό και μια φρουτιέρα με πορτοκάλια δίνουν μια νότα ζεστασιάς και οικειότητας. Πίσω από τον πάγκο και με τα χέρια της πάνω σ’ αυτόν, σαν να χρειάζεται κάτι σταθερό για να πιαστεί και να μην χαθεί μέσα στον ίλιγγο που την περιτριγυρίζει, στέκεται μια νεαρή κοπέλα. Κι ακόμα πιο πίσω βρίσκεται ένας καθρέφτης μέσα από τον οποίο βλέπουμε λαθραία ό,τι εκείνη έχει μπροστά στα μάτια της: τον πολύχρωμο κόσμο του μαγαζιού. Καλοντυμένες γυναίκες με καπελίνα και κομψοί άντρες που συνωστίζονται ευδιάθετοι, μισομεθυσμένοι από το ποτό και τη γλυκιά ζωή. Πολυέλαιοι φωτίζουν με το λευκό, εκτυφλωτικό τους φως τον χώρο. Όλοι διασκεδάζουν, φλερτάρουν, φλυαρούν, γελούν και φωνάζουν. Μόνον η χαρά έχει θέση σ’ αυτήν τη σκηνή του θεάματος. Κι όμως ... η νεαρή στο μπαρ, Suzon είναι το όνομά της, κομψή, καλοντυμένη και διαθέσιμη, μοιάζει να αποστασιοποιείται από το περιβάλλον, καθώς είναι η μόνη που η μορφή της δεν αντανακλάται στον καθρέφτη. Και καθώς την βλέπουμε καταπρόσωπο, μπορούμε να διακρίνουμε μια σκιά πίκρας στα μάτια της που απλώνεται σε όλο της το πρόσωπο και σιγά-σιγά ξεπηδάει από τον πίνακα και κυριεύει κι εμάς. Είμαστε άραγε θεατές ή μήπως είμαστε μέρος του θεάματος, σ’ αυτόν τον μοντέρνο κόσμο που κινείται ορμητικά και τον οποίο δεν έχουμε καμιά δυνατότητα να ελέγξουμε; Κοιτάζουμε τους άλλους ή είναι αυτοί που κοιτάζουν εμάς, όπως εκείνη η κυρία στα αριστερά του πίνακα που μας παρατηρεί μέσα από τα κυάλια της;  

                                                    Λάδι σε καμβά.

                        Λονδίνο, Courteau Institut of Art Gallery

Ο μοντέρνος κόσμος με τις αντιφάσεις του. Σκληρός, ψυχρός, αλλά λαμπερός. Εύθυμος και συνάμα πικρός. Η Belle Époque τελειώνει όταν αρχίζει ο πρώτος μεγάλος πόλεμος και μαζί της τελειώνει και η ξενοιασιά. Τώρα όμως είμαστε ακόμα στο 1882, όταν ο σπουδαίος Γάλλος ιμπρεσιονιστής Édouard Manet ζωγραφίζει τον πίνακά του με τίτλο Un bar aux Folies Bergère. Μας μένει κάμποσος καιρός να διασκεδάσουμε πριν να βυθιστούμε στην οδύνη.

Πηγή για την εικόνα:

http://en.wikipedia.org/wiki/File:Edouard_Manet,_A_Bar_at_the_Folies-Berg%C3%A8re.jpg