Μεταξύ
των ετών 1910 και 1912 η Comœdia, το σπουδαιότερο περιοδικό της εποχής
για την τέχνη, απέκτησε έναν νέο συνεργάτη, ο οποίος επιθυμούσε να ακολουθήσει καριέρα
δημοσιογράφου: τον Gaston
William Adam de Pawlowski. Στα 36 του χρόνια ο Pawlowski, διδάκτωρ της νομικής και
μέγας σατυρικός συγγραφέας, ήταν επίσης παθιασμένος με τις πιο πρόσφατες επιστημονικές
ανακαλύψεις και λάτρευε τις μηχανές, ακολουθώντας το μονοπάτι που είχαν χαράξει
οι φουτουριστές. Ήταν, εξάλλου, φίλος δύο άλλων ανήσυχων πνευμάτων: του Alfred Jarry, του συγγραφέα που επινόησε μια παρωδία της
επιστήμης, την Παταφυσική, και του Gillaume Apollinaire, εκείνου που εισήγαγε τον όρο
«κυβισμός» (1913) και, αργότερα, τον όρο «υπερρεαλισμός».
 |
Alfred Jarry
|
 |
Jean Metzinger, Gillaume Apollinaire (1910)
Ιδιωτική Συλλογή
|
Στο
περιοδικό Comœdia ήταν
που ο Pawlowski
άρχισε
να δημοσιεύει τμήματα του έργου του το οποίο επρόκειτο να εκδοθεί το 1912 με τον
τίτλο Voyage
au
pays
de
la
quatrième dimension (Ταξίδι στη χώρα της τέταρτης διάστασης). Το
μυθιστόρημα αναπτύσσει το θέμα της τέταρτης διάστασης, αξιοποιώντας τις απόψεις
ενός άλλου λάτρη της επιστημονικής φαντασίας, του Charles Howard Hinton, ο οποίος, το 1882, είχε γράψει ένα
δοκίμιο με τίτλο Qu’est-ce que
la
quatrième dimension? (Τι είναι η τέταρτη διάσταση;), στο οποίο εξέφραζε την άποψη
ότι ο χώρος και ο χρόνος είναι απλώς ψευδαισθήσεις.
 |
Charles Howard Hinton
|
Στο
μυθιστόρημα του Pawlowski ο αφηγητής
ταξιδεύει στο μέλλον όπου, σε έναν υπερ-κόσμο, παρόμοιο με τον αιώνιο και
ακίνητο πλατωνικό κόσμο των Ιδεών, συναντάει την τέταρτη διάσταση. Μη
ευκλείδεια γεωμετρία και ένα σωρό παράδοξα μας κάνουν να υποψιαζόμαστε ότι πάνω
και πέρα από τον κόσμο στο οποίο ζούμε υπάρχει κάτι άλλο. Ανδροειδή ρομπότ, τεχνητή γονιμοποίηση,
δικτατορία της επιστήμης, είναι ορισμένα από τα θέματα του έργου και είναι αυτά
που θα γίνουν αργότερα τα αγαπημένα θέματα του είδους της αφήγησης που θα ονομαστεί «επιστημονική φαντασία».
Το
έργο του Pawlowski
άσκησε μεγάλη επίδραση σε πολλούς καλλιτέχνες, ανάμεσά τους στον Marcel Duchamp, ο οποίος ομολογεί πως σε
αυτό το μυθιστόρημα οφείλει την ιδέα για το έργο του Grand Verre, στο
οποίο προσπαθεί να αποδώσει την αόρατη τέταρτη διάσταση. «Κάθε τρισδιάστατο
αντικείμενο», λέει ο ίδιος, «είναι προβολή ενός πράγματος με τέσσερις
διαστάσεις που δεν τις αντιλαμβανόμαστε».
 |
Marcel Duchamp, Grand Verre (1915-1923)
Φιλαδέλφεια, Philadelphia Museum of Art
|
Ο
Pawlowski γεννήθηκε
σαν χθες, 14 Ιουνίου, το 1874 και πέθανε στις 2 Φεβρουαρίου του 1933.
Πηγές:
Ferry, Luc (1990). Le sens du beau. Aux origines de la culture
contemporaine. Paris: Livre de Poche.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου