Οι 4 εποχές της αστυνομικής λογοτεχνίας (Μέρος Α΄)

Το 1841 δημοσιεύεται στην Αμερική, στο Graham’s Magazine, το σύντομο διήγημα του Edgar Allan Poe με τίτλο: The Murders in the Rue Morgue (Διπλή δολοφονία στην οδό Μοργκ), το οποίο θεωρείται ως το πρώτο έργο μιας ιδιαίτερης λογοτεχνικής κατηγορίας, της αστυνομικής. Ο ίδιος o Poe μάλλον δεν είχε καμία πρόθεση να γράψει αστυνομική λογοτεχνία όπως την ορίζουμε εμείς σήμερα. Περισσότερο συνέχιζε το κλίμα μυστηρίου που ήταν οικείο από ιστορίες όπως αυτές της Charlotte Brontë (Jane Eyre), του Charles Dickens (Bleak House) και άλλων.

Θα ακολουθήσει ο Sir Arthur Conan Doyle, ο οποίος, το 1887, στην καρδιά της βικτωριανής Αγγλίας, θα δημοσιεύσει την πρώτη του ιστορία με ήρωα τον δαιμόνιο ντετέκτιβ-σύμβουλο Sherlock Holmes. Τίτλος της: A Study in Scarlet (Σπουδή στο κόκκινο). 

Μια γυναίκα, η επίσης Αγγλίδα Agatha Christie, θα απαντήσει το 1920, δημοσιεύοντας το έργο The Mysterious Affair at Styles (Η μυστηριώδης υπόθεση Στάιλς). Πρωταγωνιστής είναι ο μικρόσωμος, μυστακοφόρος Βέλγος ντετέκτιβ Hercule Poirot. 

Επτά χρόνια αργότερα θα εμφανιστεί στην κατεξοχήν ανδροκρατούμενη σκηνή της αστυνομικής λογοτεχνίας η άλλη ηρωίδα της Agatha Christie, η Miss Jane Marple. Το πρώτο έργο με πρωταγωνίστρια την πανέξυπνη γεροντοκόρη έχει τίτλο: The Thirteen Problems (Τα δεκατρία προβλήματα). 

Είναι και ο G. K. Chesterton, ο οποίος μας συστήνει τον ήρωά του, τον πατέρα Brown, στο έργο The Blue Cross (Ο γαλάζιος σταυρός) το 1910.

Τα έργα και των τριών αυτών συγγραφέων μπορούν να ενταχθούν στο λεγόμενο «ορθόδοξο» αστυνομικό αφήγημα, που αλλιώς θα μπορούσαμε να το ονομάσουμε και «detective fiction». Ο ντετέκτιβ ήρωας είναι συνήθως ένας εκκεντρικός αλλά εξαιρετικά χαρισματικός άνθρωπος, ο οποίος, με όπλο την αναλυτική λογική ή/και τη διαίσθησή του, καταφέρνει να λύσει ακόμα και τα πιο περίπλοκα αστυνομικά αινίγματα. Πλάι του βρίσκεται συνήθως ένας σύντροφος, πιστός αλλά δίχως ιδιαίτερες πνευματικές ικανότητες, που έχει για ρόλο του να αναδεικνύει την ανωτερότητα του πρωταγωνιστή. Τον ίδιο ρόλο προορίζονται να παίξουν ο σκηνικός χώρος, που δημιουργεί την εντύπωση ότι το έγκλημα ήταν αδύνατο να συμβεί, και η λύση του εγκλήματος, εντελώς απροσδόκητη τις περισσότερες φορές. Ο αγώνας μεταξύ καλού και κακού λήγει πάντοτε με νίκη του πρώτου, και μάλιστα χωρίς να πλανάται καμία αμφιβολία περί αυτού. Η διασαλευμένη ηθική τάξη αποκαθίσταται και μαζί της καταλαγιάζει και η αγωνία του αναγνώστη.  

Ούτε αίματα, ούτε σφοδρά ερωτικά πάθη, ούτε λεπτομερής ψυχογραφία των ηρώων, ούτε κοινωνιολογική αναφορά. Ή, πάντως, πολύ μικρή δόση από όλα αυτά, επειδή ακριβώς δεν παίζουν σοβαρό ρόλο στην εξιχνίαση της υπόθεσης. Εδώ μετράει η σχεδόν μαθηματική λογική του ντετέκτιβ, ο οποίος διασταυρώνει πληροφορίες, αποκλείει υποθέσεις, επεξεργάζεται δεδομένα και, εν τέλει, τοποθετεί στη σωστή τους θέση όλα τα κομμάτια του puzzle.

Πηγές για τις εικόνες:

http://galleryhip.com/the-murders-in-the-rue-morgue-house.html

http://www.ovguide.com/a-study-in-scarlet-9202a8c04000641f8000000000175858

http://www.tvrage.com/Poirot/episodes/135982

https://agathachristiereader.wordpress.com/2011/05/12/review-55-51/

http://www.fantasticfiction.co.uk/c/g-k-chesterton/father-brown-essential-tales.htm