Πέμπτη 31 Δεκεμβρίου 2020

Αλλάζοντας χρονιά


Αλλάζουμε χρονιά σε λίγες ώρες. Μαζί με τη χρονιά, αλλάζουν κι ένα σωρό άλλα πράγματα. Μερικές αλλαγές συνειδητοποιούμε ότι γίνονται, άλλες όχι, κι άλλες τις παίρνουμε μυρωδιά πολύ καιρό αργότερα. Κι όμως, κάποιες κυριολεκτικά φέρνουν τα πάνω κάτω στη ζωή μας.

Ο 18ος αιώνας τελειώνει κι ετοιμάζεται να μπει ορμητικά ο επόμενος αιώνας. Οι παγκόσμιες εκθέσεις στο Λονδίνο και στο Παρίσι έχουν αρχίσει να προετοιμάζουν τους ανθρώπους για τη νέα εποχή, την εποχή της τεχνολογίας, που είναι ο καρπός της βιομηχανικής ανάπτυξης. Η πρόοδος μυθοποιείται.

Ο 19ος αιώνας φέρνει μαζί του την εφεύρεση του τρένου. Η πρόσληψη του χώρου αλλάζει. Του χρόνου επίσης. Η ανθρώπινη ζωή επιταχύνεται. Ένα ολόκληρο δίκτυο -και όχι μόνον από ράγες- δημιουργείται, το οποίο οι άνθρωποι, αν και τεράστιο, μπορούν να το διατρέξουν μέσα σε λίγες ημέρες. Το τρένο ανεβάζει ταχύτητα κουβαλώντας μαζί του ανθρώπους κι εμπορεύματα. Τα τοπία διαδέχονται το ένα το άλλο τόσο γρήγορα που το μάτι του ταξιδιώτη δεν προλαβαίνει να τα εξερευνήσει. Βλέπει μόνο σπαράγματα καδραρισμένα από το πλαίσιο του παραθύρου. Μέχρι να σηκώσει τα μάτια, το τοπίο που πριν από ένα λεπτό ανοιγόταν μπροστά του έχει κιόλας εξαφανιστεί.

Οι άνθρωποι, που είχαν συνηθίσει να γεννιούνται και να πεθαίνουν σ’ έναν τόπο, τώρα μετακομίζουν συχνά. Μαζί τους σέρνουν τις αναμνήσεις τους, που δεν μπορούν πια να είναι βαριές και δυσκίνητες. Όλα γίνονται ανάλαφρα. Και αδύναμα. Τα παλιά επιβλητικά μέγαρα αρχίζουν να γίνονται πιο χαριτωμένα. Τα βαριά σκαλιστά έπιπλα ελαφραίνουν, ώστε πιο εύκολα κουβαλιούνται στις συνεχείς μετακομίσεις. Τα ρούχα χάνουν το βάθος και το βάρος τους. Η μόδα επιτάσσει κάτι πιο αέρινο. Και κυρίως κάτι πιο εφήμερο. Καθετί αποκτά ημερομηνία λήξης. Και η κατανάλωση γίνεται το νέο ιδεώδες που κινεί ακατάπαυστα τη βιομηχανική αλυσίδα παραγωγής.

Οι μεγάλες οικογενειακές βιβλιοθήκες με τους ασήκωτους δερματόδετους τόμους ξεπερνιούνται. Τώρα αρχίζουν να εμφανίζονται οι εκδόσεις τσέπης. Το αναγνωστικό κοινό διευρύνεται και η τιμή των βιβλίων κατρακυλάει. Πάγκοι με βιβλία σε έκπτωση έχουν την τιμητική τους, όπως και πάγκοι με βιβλία από δεύτερο χέρι. Τα βιβλιοπωλεία αρχίζουν να διαφημίζουν την πραμάτεια τους στις βιτρίνες και οι εκδότες διαφημίζουν την παραγωγή τους στις τελευταίες σελίδες των βιβλίων που εκδίδουν. Οι σιδηροδρομικοί σταθμοί γίνονται προνομιακά σημεία πώλησης βιβλίων. Οι άνθρωποι μαθαίνουν ότι μπορούν να διαβάσουν όχι μόνο μέσα στο προστατευμένο περιβάλλον της κατοικίας τους, καθισμένοι ήσυχα-ήσυχα στην πολυθρόνα τους, αλλά και ενώ βρίσκονται εν κινήσει, καθισμένοι ανάμεσα στους συνταξιδιώτες τους στα κάπως άβολα καθίσματα του τρένου.

Τι θα μας φέρει η νέα χρονιά αυτού του αιώνα στον οποίο όλα κινούνται ιλιγγιωδώς; Τι θα αφήσουμε πίσω μας και τι μας περιμένει μπροστά μας; Τι θα κρατήσουμε και τι θα πετάξουμε από όσα πέρασαν; Πόσο θα αλλάξουν οι ζωές μας;

 

Πηγή για την εικόνα:


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου