Κυριακή 9 Δεκεμβρίου 2018

William Sherman


Στις 15 Νοεμβρίου 1864, ο στρατός των Βορείων, με επικεφαλής τον William Tecumseh Sherman, αφήνει πίσω του την κατειλημμένη Atlanta και προελαύνει, σε μια πορεία που έκτοτε ονομάστηκε March to the Sea (Πορεία προς τη θάλασσα). Ονομάστηκε, επίσης, Savannah Campaign (Εκστρατεία της Savannah), επειδή, στις 21 Δεκεμβρίου της ίδιας χρονιάς, έληξε με την κατάληψη του λιμανιού της Savannah. Η Savannah ήταν το χριστουγεννιάτικο δώρο του Sherman στον πρόεδρο Abraham Lincoln.


Ο Sherman ακολουθεί μια πολύ διαφορετική πολεμική στρατηγική στις επιχειρήσεις που αναλαμβάνει. Μέχρι τότε, όπως αποτυπώθηκε κυρίως στο στρατιωτικό δόγμα του Πρώσου στρατηγού και θεωρητικού Carl von Clausesewitz, ο πόλεμος ήταν υπόθεση αποκλειστικά των στρατιωτικών, ενώ προστατεύονταν οι άμαχοι. Κάποιες παρεκκλίσεις, που σημειώθηκαν κατά την Αμερικανική και τη Γαλλική Επανάσταση (πρόκειται για τη λεγόμενη μαζική εξέγερση ή, χρησιμοποιώντας τον γαλλικό όρο, για τη levée des masses), δεν είχαν μονιμότητα ούτε καθολικότητα. Όμως, ο Sherman έχει άλλη αντίληψη. Στην πολεμική προσπάθεια (war effort) συμμετέχουν όχι μόνον τα στρατιωτικά σώματα, αλλά κινητοποιούνται συντονισμένα και όλοι οι πολίτες. Επιπλέον, όλοι οι πόροι και όλες οι υποδομές διατίθενται για την επιτυχία του, θέτοντας στο περιθώριο τις μη πολεμικές ανάγκες. Κατ’ επέκταση, οι πολίτες, οι πόροι και οι υποδομές θεωρούνται πλέον και αυτοί νόμιμοι στρατιωτικοί στόχοι. Ένα δικράνι είναι εξίσου όπλο με ένα κανόνι. Μια γυναίκα που πλέκει κάλτσες για τους φαντάρους είναι εξίσου αντίπαλος με έναν σιδερόφρακτο στρατιώτη. Και αυτή η γυναίκα θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με την ίδια σκληρότητα. Τούτο το νέο δόγμα, που δεν περιορίζει τον πόλεμο από άποψη όπλων, επικράτειας και στόχων, έχει επικρατήσει να ονομάζεται total war (ολικός πόλεμος).


Ο στρατηγός Ulysses S. Grant, μετά τη Savannah, δίνει διαταγή στον Sherman να επιβιβάσει τον στρατό του σε ατμόπλοια και να ενταχθεί στις δυνάμεις που αντιμετωπίζουν τον στρατηγό των Νοτίων Robert Edward Lee στη Virginia. Εκείνος, όμως, έχει άλλη άποψη. Με μια πολύ τολμηρή κίνηση στρέφεται με τον στρατό του στις δύο Carolinas, που τις υπερασπίζεται ο Joseph E. Johnston, χωρίς μάλιστα να διαθέτει αλυσίδα ανεφοδιασμού επειδή φοβάται μήπως προδοθεί. Κάθε στρατιώτης κουβαλάει ο ίδιος τα απαραίτητα. Η αρπαγή και η λεηλασία είναι στην ημερήσια διάταξη, όπως είχε συμβεί και στην Atlanta. Ο Sherman αφήνει πίσω του «καμένη γη»: στρατιωτικοί στόχοι, βιομηχανίες, υποδομές και ιδιωτικές περιουσίες, εξαφανίζονται ολοσχερώς. Η οικονομία και τα δίκτυα μεταφοράς διαλύονται. Η μάχη του Bentonville, μεταξύ 19 και 21 Μαΐου 1865, είναι η αρχή του τέλος του πολέμου. Οι ομόσπονδες Πολιτείες του Νότου (Νότια Carolina, Mississippi, Florida, Alabama, Louisiana και Texas), των οποίων η οικονομία βασιζόταν στις μεγάλες φυτείες βαμβακιού, που τις καλλιεργούσαν Αφρο-Αμερικανοί δούλοι, ηττώνται κατά κράτος. Ο στρατηγός Lee παραδίδεται στον Grant. Ο πρόεδρος Lincoln δολοφονείται στις 14 Απριλίου 1865. Ο Sherman, με τις ανορθόδοξες πολεμικές μεθόδους του, είναι ο μεγάλος νικητής. Η δουλεία καταργείται στην Αμερική.


Μετά τον πόλεμο ο Sherman τιμάται για την προσφορά του με πολύ υψηλές στρατιωτικές θέσεις στις οποίες επίσης διαπρέπει, αρνείται όμως σθεναρά να εμπλακεί με την πολιτική. Μόνο στα τελευταία χρόνια ζωής του, αυτός ο σκληρός άντρας, που ωστόσο δεν ήταν επαγγελματίας στρατιωτικός αλλά επιχειρηματίας (τραπεζίτης, δικηγόρος κ.λπ.), μπορεί να αφοσιωθεί στις αγαπημένες του ασχολίες: στο θέατρο και στη ζωγραφική. Μπορεί επίσης να συζητάει χαριτωμένα σε δείπνα και συμπόσια παραθέτοντας αποσπάσματα από τον αγαπημένο του William Shakespeare.


Ο Sherman πεθαίνει το 1891 από πνευμονία.

Πηγές για τις εικόνες:

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου