Στις 15 Νοεμβρίου 1864, ο στρατός των Βορείων, με
επικεφαλής τον William
Tecumseh Sherman, αφήνει πίσω του την
κατειλημμένη Atlanta
και
προελαύνει, σε μια πορεία που έκτοτε ονομάστηκε March to the Sea
(Πορεία προς τη θάλασσα). Ονομάστηκε, επίσης,
Savannah Campaign
(Εκστρατεία της Savannah),
επειδή, στις 21 Δεκεμβρίου της ίδιας χρονιάς, έληξε με την κατάληψη του λιμανιού
της Savannah. Η Savannah ήταν το χριστουγεννιάτικο
δώρο του Sherman στον
πρόεδρο Abraham
Lincoln.
Ο Sherman
ακολουθεί μια πολύ διαφορετική πολεμική στρατηγική στις επιχειρήσεις που
αναλαμβάνει. Μέχρι τότε, όπως αποτυπώθηκε κυρίως στο στρατιωτικό δόγμα του Πρώσου
στρατηγού και θεωρητικού Carl von Clausesewitz, ο πόλεμος ήταν υπόθεση
αποκλειστικά των στρατιωτικών, ενώ προστατεύονταν οι άμαχοι. Κάποιες παρεκκλίσεις,
που σημειώθηκαν κατά την Αμερικανική και τη Γαλλική Επανάσταση (πρόκειται για
τη λεγόμενη μαζική εξέγερση ή, χρησιμοποιώντας τον γαλλικό όρο, για τη levée
des masses), δεν είχαν μονιμότητα ούτε καθολικότητα.
Όμως, ο Sherman έχει
άλλη αντίληψη. Στην πολεμική προσπάθεια (war effort) συμμετέχουν όχι μόνον τα στρατιωτικά
σώματα, αλλά κινητοποιούνται συντονισμένα και όλοι οι πολίτες. Επιπλέον, όλοι
οι πόροι και όλες οι υποδομές διατίθενται για την επιτυχία του, θέτοντας στο
περιθώριο τις μη πολεμικές ανάγκες. Κατ’ επέκταση, οι πολίτες, οι πόροι και οι
υποδομές θεωρούνται πλέον και αυτοί νόμιμοι στρατιωτικοί στόχοι. Ένα δικράνι
είναι εξίσου όπλο με ένα κανόνι. Μια γυναίκα που πλέκει κάλτσες για τους φαντάρους
είναι εξίσου αντίπαλος με έναν σιδερόφρακτο στρατιώτη. Και αυτή η γυναίκα θα
πρέπει να αντιμετωπίζεται με την ίδια σκληρότητα. Τούτο το νέο δόγμα, που δεν
περιορίζει τον πόλεμο από άποψη όπλων, επικράτειας και στόχων, έχει επικρατήσει
να ονομάζεται total
war (ολικός πόλεμος).
Ο στρατηγός Ulysses
S. Grant, μετά τη Savannah, δίνει διαταγή στον Sherman να επιβιβάσει
τον στρατό του σε ατμόπλοια και να ενταχθεί στις δυνάμεις που αντιμετωπίζουν
τον στρατηγό των Νοτίων Robert
Edward Lee στη Virginia. Εκείνος, όμως, έχει άλλη
άποψη. Με μια πολύ τολμηρή κίνηση στρέφεται με τον στρατό του στις δύο Carolinas, που τις υπερασπίζεται ο Joseph E. Johnston, χωρίς μάλιστα να διαθέτει αλυσίδα
ανεφοδιασμού επειδή φοβάται μήπως προδοθεί. Κάθε στρατιώτης κουβαλάει ο ίδιος τα
απαραίτητα. Η αρπαγή και η λεηλασία είναι στην ημερήσια διάταξη, όπως είχε
συμβεί και στην Atlanta. Ο Sherman αφήνει
πίσω του «καμένη γη»: στρατιωτικοί στόχοι, βιομηχανίες, υποδομές και ιδιωτικές
περιουσίες, εξαφανίζονται ολοσχερώς. Η οικονομία και τα δίκτυα μεταφοράς
διαλύονται. Η μάχη του Bentonville,
μεταξύ 19 και 21 Μαΐου 1865, είναι η αρχή του τέλος του πολέμου. Οι ομόσπονδες
Πολιτείες του Νότου (Νότια Carolina, Mississippi, Florida, Alabama, Louisiana και Texas), των οποίων η οικονομία βασιζόταν στις μεγάλες
φυτείες βαμβακιού, που τις καλλιεργούσαν Αφρο-Αμερικανοί δούλοι, ηττώνται κατά
κράτος. Ο στρατηγός Lee
παραδίδεται στον Grant. Ο πρόεδρος
Lincoln
δολοφονείται στις 14 Απριλίου 1865. Ο Sherman, με τις
ανορθόδοξες πολεμικές μεθόδους του, είναι ο μεγάλος νικητής. Η δουλεία
καταργείται στην Αμερική.
Μετά τον πόλεμο ο Sherman
τιμάται για την προσφορά του με πολύ υψηλές στρατιωτικές θέσεις στις οποίες επίσης
διαπρέπει, αρνείται όμως σθεναρά να εμπλακεί με την πολιτική. Μόνο στα
τελευταία χρόνια ζωής του, αυτός ο σκληρός άντρας, που ωστόσο δεν ήταν
επαγγελματίας στρατιωτικός αλλά επιχειρηματίας (τραπεζίτης, δικηγόρος κ.λπ.),
μπορεί να αφοσιωθεί στις αγαπημένες του ασχολίες: στο θέατρο και στη ζωγραφική.
Μπορεί επίσης να συζητάει χαριτωμένα σε δείπνα και συμπόσια παραθέτοντας αποσπάσματα
από τον αγαπημένο του William Shakespeare.
Ο Sherman
πεθαίνει το 1891 από πνευμονία.
Πηγές για τις εικόνες:
https://en.wikipedia.org/wiki/William_Tecumseh_Sherman#/media/File:William_Tecumseh_Sherman_1893_issue-8c.jpghttps://en.wikipedia.org/wiki/William_Tecumseh_Sherman#/media/File:ACW_Chattanooga2Carolinas.png
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου