Κοσμικός ουμανισμός

Ο Luc Ferry μόνο στην Ελλάδα είναι σχετικά άγνωστος. Αντίθετα, στη Γαλλία, και στην Ευρώπη γενικότερα, είναι πασίγνωστος και δημοφιλής, φυσιογνωμία σχεδόν εμβληματική, και οι παρεμβάσεις του είναι πάντοτε βαρύνουσες. Ο όγκος της δουλειάς του, στην πολιτική φιλοσοφία κυρίως, είναι τεράστιος, ενώ μεταξύ των ετών 2002 και 2004 υπηρέτησε ως υπουργός παιδείας στην κυβέρνηση του Jean-Pierre Raffarin.

Ο Luc Ferry

Στον χώρο της πολιτικής φιλοσοφίας, ο Luc Ferry μαζί με τον Alain Renaut πρώτα-πρώτα εντοπίζουν το πρόβλημα που απασχολεί τους σύγχρονους πολιτικούς στοχαστές: ο ουρανός πρέπει να παραμείνει άδειος από εξουσία (Θεό, φύση, παραδόσεις), ενώ επιπλέον πρέπει να απωθηθεί το φάντασμα της επιστροφής είτε στους Νόμους της Ιστορίας (κομμουνισμός), είτε στους Νόμους της Φύσης (ναζισμός). Η λύση είναι η δημοκρατία, ισχυρίζεται ο έτερος μεγάλος πολιτικός στοχαστής, ο Leo Strauss, ο οποίος όμως δεν καταφέρνει να επιλύσει την αντίφαση που δημιουργείται ανάμεσα στον ατομικισμό της νεωτερικότητας και την υποχρεωτική διατήρηση του δημόσιου χώρου. Ο Ferry και ο Renaut, για να λύσουν το πρόβλημα και να παρουσιάσουν μια πολιτική φιλοσοφία που δεν θα αποδυναμώνει τη σύγχρονη ιστορία επιστρατεύοντας αναδρομικές πρακτικές, στρέφονται στον Johann Gottlieb Fichte, ο οποίος καταρρίπτει τη μεταφυσική ψευδαίσθηση και θεμελιώνει μια φιλοσοφία του δικαίου ως βάση επικοινωνίας μεταξύ ατόμων απαλλαγμένων από το βρόγχο των μεγάλων συστημάτων, σαν αυτό που είχε εισηγηθεί ο Georg Wilhelm Friedrich Hegel.

O Alain Renaut

Οι δύο φιλόσοφοι υποστηρίζουν μια πολιτική φιλοσοφία που να διέπεται από έναν μη-μεταφυσικό ουμανισμό και που να βασίζεται σε μια «πρακτική οντολογία». Η ελευθερία, αυτή την οποία επεδίωκε και ο Leo Strauss, πρέπει, ισχυρίζονται, να απαλλαγεί από όλα όσα την αλλοιώνουν και την απειλούν, δηλαδή πρέπει να απαλλαγεί: α) από τον εγελιανό θρίαμβο του λόγου, που υποθάλπει τον σταλινισμό, β) από το χαϊντεγγεριανό «μυστήριο» της Ιστορίας του είναι, που υποθάλπει τον ανορθολογισμό και γ) από τον καντιανό ηθικό τρόμο, που υποθάλπει έναν επαναστατικό βολονταρισμό. Με αυτόν τον τρόπο, οι δύο φιλόσοφοι τοποθετούνται στη μακρά εκείνη σειρά πολιτικών στοχαστών οι οποίοι, με άξονα το διακύβευμα της ανθρώπινης ελευθερίας, επιχειρηματολογούν υπέρ μιας καθολικής συναίνεσης, εφόσον πρώτα επανεφευρεθούν οι συνθήκες πολιτικού λόγου, συλλογικών αποφάσεων και δημόσιας συζήτησης. Πρόκειται για αυτό που ο Ferry ονομάζει «κοσμικό ουμανισμό».

Πηγές για τις εικόνες:

https://en.wikipedia.org/wiki/Luc_Ferry

http://www.frenchphilosophy.gr/alain-renaut/#.WQ4RxOXyjIV