Στωικισμός

Για τους Στωικούς, τους φιλοσόφους που πήραν το όνομά τους από τον χώρο διδασκαλίας τους, την αθηναϊκή Ποικίλη Στοά, ο κόσμος, αν και διαθέτει θεϊκό χαρακτήρα, μια «λογική» τάξη πίσω από το φαινομενικό χάος, και μολονότι τοποθετείται ριζικά έξω από τους ανθρώπους, παραμένει «υπερβατικότητα μέσα στην εμμένεια»: τα θεϊκά πράγματα είναι ξένα προς την ανθρώπινη δραστηριότητα, μολονότι βρίσκονται εντός του πραγματικού. Σε αυτήν τη θεωρία αντιστοιχεί μια ηθική σύμφωνα με την οποία το δίκαιο εξισώνεται με το αρμόζον, με την αρμόζουσα θέση που οφείλει να κατέχει το καθετί μέσα στην αρμονική τάξη του κόσμου. Την πολιτική/ανθρώπινη συμβίωση μπορεί να την εγγυηθεί η φυσική τάξη, ενώ σημαντικό εμπόδιο αποτελεί η ανθρώπινη μωρία, την οποία πρέπει κανείς να την παραβλέπει, να την εμπαίζει, συχνά να την προκαλεί. Ουσιώδης διαπίστωση: στη στωική φιλοσοφία ο άνθρωπος και η βούλησή του δεν έχει ακόμα τοποθετηθεί στο κέντρο του ενδιαφέροντος^. καθήκον του είναι μόνον η ενατένιση και η μίμηση του κόσμου.

Ο στωικός Ρωμαίος αυτοκράτορας 

Μάρκος Αυρήλιος

Όσο για την ανθρώπινη περατότητα, που είναι συνδεδεμένη με τον θάνατο, η αρχαιότητα μέχρι την εμφάνιση της φιλοσοφίας την θεράπευε με δύο τρόπους: με την τεκνογονία και με την αριστεία. Η φιλοσοφία προσθέτει και τρίτη θεραπεία: την εκδοχή του θανάτου ως έναν άλλον τρόπο ύπαρξης^. δεν παύουμε να υπάρχουμε ακόμα και μετά τον θάνατό μας ως θραύσμα του αιώνιου σύμπαντος. Άρα, πρέπει να απαλλαγούμε από τον φόβο που μας καταδιώκει και που ξεπηδάει από το βάρος του παρελθόνος και από τις αυταπάτες για το μέλλον. Η παρούσα στιγμή είναι αυτή που μετράει. Η στωική εγκαρτέρηση και αταραξία, δεν ταυτίζεται με την ανατολίτικη μοιρολατρία, αλλά εκπορεύεται από την αρετή (αντίθετα με τους Επικούρειους που την συνδέουν με τις ηδονές) και είναι σε θέση να προτείνει μια ευφρόσυνη διάθεση απέναντι στη ζωή, μια μη-αφοσίωση σε ό,τι είναι πρόσκαιρο, μια ιεράρχηση και ένα ξεδιάλεγμα του σημαντικού από το ασήμαντο.

Πηγή για την εικόνα:

https://en.wikipedia.org/wiki/Stoicism#/media/File:Marcus_Aurelius_Metropolitan_Museum.png