Οι ζωγράφοι μιλούν για τους φιλοσόφους (Μέρος Β΄)

Στο Musée du Louvre, στο Παρίσι, βρίσκεται ένας πίνακας που φιλοτεχνήθηκε το 1632 από τον μεγάλο Φλαμανδό ζωγράφο Rembrandt Harmenszoon van Rijn, την εποχή της μετακίνησής του από το Leiden στο Amsterdam. Ο τίτλος του: Philosopher in meditation (Φιλόσοφος σε στοχασμό).

Ένας άνθρωπος προχωρημένης ηλικίας, καθισμένος δίπλα στο γραφείο του, κολυμπάει στο φως που μπαίνει από ένα πλαϊνό μεγάλο παράθυρο. Το κεφάλι του, με το ευρύ μέτωπο και τη μεγάλη γενειάδα, ακουμπά στο στέρνο και τα χέρια του είναι διπλωμένα στην κοιλιά του. Απέναντί του βρίσκεται μια δεύτερη φιγούρα, γυναικεία, που αναδεύει τη φωτιά. Μια τρίτη γυναικεία μορφή ίσως να στεκόταν στη σκάλα, με το πρόσωπο προς τον θεατή και στα χέρια της ένα καλάθι. Στην τωρινή, όμως, κατάσταση του πίνακα, αυτή η γυναίκα δεν διακρίνεται. 

Ο εσωτερικός χώρος είναι μουντός.  Δεσπόζει σε αυτόν μια ελικοειδής ξύλινη σκάλα, ενώ χαρακτηριστικά είναι τα θολωτά αρχιτεκτονικά του στοιχεία. Ευθείες, καμπύλες και ακτινωτές γραμμές αποτελούν τα προ-εικονογραφικά χαρακτηριστικά του έργου. Είναι, όμως, η εναλλαγή φωτός και σκιάς (τεχνική του chiaroscuro) που κυρίως  εντυπωσιάζει, σε τούτο όπως και σε άλλα έργα του Rembrandt.

Ο πίνακας υπήρξε πολύ δημοφιλής τον 19^ο και τον 20^ό αιώνα. Η Georg Sand, ο Théophile Gautier, ο Jules Michelet, ο Marcel Proust, ο Paul Valéry, ο Gaston Bachelard, ο Paul Claudel, ο Aldous Huxley είναι μερικοί από τους συγγραφείς που τον μνημονεύουν. Επιπλέον, η απόδοση του θέματός του συνέβαλε για πολύ καιρό στη δημιουργία της κανονιστικής εικόνας για τον φιλόσοφο κατά την κλασική περίοδο της φιλοσοφίας (όπως την ορίζει ο François Dagognet). 

Πρόσφατα επήλθε η απογοήτευση, καθώς διάφοροι ερευνητές υποστήριξαν ότι ο Rembrand δεν ζωγραφίζει έναν φιλόσοφο, αλλά τον Τωβίτ και την Άννα, που περιμένουν την επιστροφή του μοναχογιού τους Τωβία, όπως η ιστορία περιγράφεται στο δευτεροκανονικό βιβλίο του Τωβίτ από την Παλαιά Διαθήκη.

Όπως και νάναι, παραμένει το γεγονός ότι ο φιλόσοφος είναι για ορισμένους ο σεβάσμιος, βαθιά στοχαστικός, επίμονος αναζητητής της αλήθειας.

Πηγή για την εικόνα:

http://en.wikipedia.org/wiki/Philosopher_in_Meditation