Παρασκευή 14 Μαρτίου 2014

John Ronald Reuel Tolkien: ψάξε, ψάξε το δαχτυλίδι


Δεν είμαι σίγουρη αν το 1916, μέσα στη φωτιά του μεγάλου πολέμου, όταν ο νεαρός John Ronald Reuel Tolkien άρχισε να γράφει τις πρώτες του φανταστικές ιστορίες, είχε επίγνωση πως, έναν αιώνα μετά, αυτές θα ήσαν τόσο δημοφιλείς και κερδοφόρες. 


Πάντως σήμερα τα τρία δικά του έργα: το Hobbit (Χόμπιτ), η τριλογία του The Lord of the Rings (Ο Άρχοντας των δαχτυλιδιών) και το Silmarillion (Σιλμαρίλλιον),  τροφοδοτούν πλουσιοπάροχα τόσο τον προσωπικό του μύθο όσο και την κινηματογραφική και εκδοτική βιομηχανία. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2008 η βρετανική εφημερίδα The Times τον κατέταξε έκτο σε μια λίστα με τους 50 κορυφαίους Βρετανούς συγγραφείς και το 2009 το περιοδικό Forbes τον έκρινε ως τον πέμπτο πιο κερδοφόρο «διάσημο μετά θάνατον».
Ποιο είναι όμως το μυστικό αυτού του παράξενου καθηγητή γλωσσολογίας, που πέτυχε το έργο του να διαβάζεται με τόσο πάθος από μικρούς και μεγάλους και να δημιουργήσει ένα ολόκληρο ρεύμα μιμητών και συνεχιστών του στο είδος της φανταστικής λογοτεχνίας;
Η πιο απλή απάντηση είναι πως αναπαράγει στο έργο του το βασικό  μοτίβο της μάχης του καλού και του κακού, με το πρώτο να υπερισχύει και το δεύτερο να συντρίβεται οριστικά. Όμως αυτό το εξόχως καθησυχαστικό μοτίβο συνοδεύεται και από μια σειρά άλλων στοιχείων που συνέβαλαν στο να γίνουν τα βιβλία του τόσο αγαπητά. Ο πλήρης φανταστικός κόσμος που επινόησε, μέσα στον οποίο κινούνται και συνυπάρχουν ένα σωρό διαφορετικά πλάσματα: άνθρωποι, ξωτικά, χόμπιτ, δράκοι, μάγοι, νάνοι, ορκ. Με διαφορετική όψη, τεράστια ή μικρόσωμα, συνηθισμένα ή παράξενα, χαριτωμένα ή απεχθή. Με διαφορετικές ιδιότητες, θνητά ή αθάνατα, χαρούμενα ή συνοφρυωμένα, φιλικά ή ύπουλα, άπληστα ή γενναιόδωρα. Και με διαφορετική γλώσσα, ανθρώπινη ή ξωτική, σύγχρονη ή αρχαία, καθημερινή ή μαγική. Όλα αυτά τα πλάσματα συμπλέκονται με τον πιο αριστοτεχνικό τρόπο. Αγαπούν και υποστηρίζουν ή μισούν και υποβλέπουν το ένα το άλλο.


Μέσα σε αυτήν την τεράστια τοιχογραφία των προσώπων, ο Tolkien κεντάει, πλάι στο κεντρικό του θέμα, ένα σωρό άλλα μικροθέματα. Η απληστία, η αυτοθυσία, η δύναμη, η φιλία, η επινοητικότητα, ο έρωτας, η θυσία. Και το ταξίδι: μακρύ, επικίνδυνο, αλλά και σωτήριο. Ένα έπος on the road είναι το έργο του Tolkien, στο οποίο η σοβαρότητα εναλλάσσεται με το χιούμορ, η χαρά της ζωής και η συντροφικότητα τα βάζουν με τη σκοτεινιά και με την κακία και νικούν.


Αγαπώ πολύ τα βιβλία του Tolkien. Βρίσκω λιγότερο του γούστου μου τις κινηματογραφικές διασκευές των έργων του. Γιατί; Γιατί με τα βιβλία η φαντασία μου είναι πιο ελεύθερη. Φαντάζομαι όπως θέλω εγώ την επιβλητική μορφή του Aragorn, την ανέμελη ζωηρότητα του Pippin και του Merry, την επικίνδυνη ομορφιά της Galadriel, τη σεβάσμια όψη του Gadalf, την αηδιαστική αθλιότητα του Gollum. Τα ζωηρά πυροτεχνήματα που εκτοξεύει ο μάγος και τα χρωματιστά δαχτυλίδια καπνού που αγαπούν να στέλνουν στον αέρα τα Hobbit. Τη γαλήνη του Shire, τον τρόμο της Mordor, τη σκοτεινή μαγεία του Palantir. Έχω στο στόμα μου τη γεύση από το ψωμί των ξωτικών και στα αυτιά μου το τραγούδι τους. Μυρίζω την αποσύνθεση των Ork και αγγίζω τη σκληρή επιφάνεια του ενός δαχτυλιδιού, του πολύτιμου, που σε κάνει αφέντη πανίσχυρο, αλλά και σε διαφθείρει ολοκληρωτικά.
Πώς να σας τα μεταφέρω όλα αυτά; Φοβάμαι πως δεν έχω τον τρόπο. Γι’ αυτό, σε τούτη την ανάρτηση, τις φωτογραφίες των ηρώων του Peter Jackson θα βρείτε.

Πηγή για τις εικόνες:

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου